Protectvision

لوتئین و زی زانتین دو ترکیب اصلی در سلامت چشم

لوتئین (Lutein) یک آنتی اکسیدان مغذی می باشد که به خانواده ی کاروتنوئیدها (Xantophylls) تعلق دارد. Xantophylls گروهی از رنگدانه های گیاهی مخصوص میوه ها و سبزیجات روشن می باشند.

زی زانتین (Zeaxanthin) یک کاروتنوئید طبیعی می باشد که در چرخه ی xanthophyll نقش دارد. زی زانتین رنگدانه ای می باشد که رنگ اصلی پاپریکا، ذرت و زعفران را تشکیل می دهد. نام آن از Zea mays (ذرت زرد) و Xanthos در زبان یونانی به نام زرد (yellow) گرفته شده است.

بدن انسان، به تنهایی نمی تواند این 2 ترکیب را بسازد لذا نیاز هست که آنها را از مواد مغذی دریافت کند. با وجود اینکه دریافت لوتئین به فرم طبیعی بسیار موثر است، مکمل های مغذی جهت افزایش سطح لوتئین، نیز قابل استفاده می باشند.

لوتئین چگونه عمل می کند؟

زمانی که غذاهای حاوی لوتئین یا مکمل های لوتئین دار را مصرف می کنیم به راحتی در سراسر بدن منتقل می شود. بخش macula شبکیه چشم بیشترین دریافت کننده لوتئین می باشد. در واقع از 600 نوع کاروتنوئید موجود در طبیعت، فقط 20 نوع آنها می توانند به چشم برسند. از بین 20 نوع، لوتئین و زی زانتین (Xeaxanthin) تنها 2 کاروتنوئیدی می باشند که در مقادیر بالا به بخش ماکولار چشم واریز می شوند.

از خواص آنتی اکسیدانی لوتئین، جهت مقابله با آسیب های ایجاد شده توسط رادیکال های آزاد ناشی از نور خورشید، رژیم غذایی نامطلوب و فاکتورهای دیگر که ریسک ابتلا به کم بینی، گلوکوم و دژنراسیون ماکولا (AMD) را بالا می برند، استفاده می شود. در این پروسه، آنتی اکسیدان هایی به مانند لوتئین، از سلول های سالم محافظت کرده و از رشد سلول های بدخیم جلوگیری می کنند.

در داخل چشم، یکی از مهم ترین فعالیت های عدسی، جمع آوری و متمرکز کردن نور بر روی قرنیه چشم می باشد. به همین دلیل است که صفحه عدسی باید کاملا تمیز و شفاف بماند. عامل اصلی که باعث می شود عدسی چشم حالت تیره و تار شود، ناشی از واکنش های اکسیداسیونی می باشد که جهت خنثی کردن رادیکال های آزاد شده در حین پروسه ی اکسیداسیون، استفاده از این آنتی اکسیدان ها لازم و ضروری می باشد.

برخی از مزایای لوتئین

– محافظت در برابر اختلالات چشمی به مانند دژنراسیون ماکولا

– کمک به حفظ سلامت پوست

– کمک به کاهش ریسک ابتلا به دیابت

– کمک به کاهش ریسک ابتلا به سرطان

– کمک به حفظ سلامت قلب

دژنراسیون ماکولا (AMD or ARMD) شایع ترین علت کوری در جهان است! در این بیماری ماکولا یا لکه زرد تخریب می شود. ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است.

دژنراسیون ماکولا بر دو نوع است: خشک (Dry) و مرطوب (Wet). نوع خشک شایع تر بوده و حدود %90 بیماران به این نوع مبتلا می شوند. نوع مرطوب معمولا با کاهش دید شدیدتر و جدی تری همراه است.

دژنراسیون ماکولا در افراد بالای 65 سال شایع تر بوده و زنان بیشتر به این بیماری مبتلا می شوند. اکثر موارد این بیماری با افزایش سن بوجود می آیند. این بیماری می تواند عارضه بعضی داروها نیز باشد. همچنین به نظر می رسد ارث نیز در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشد. در دژنراسیون ماکولا دید مرکزی مختل شده و بیمار در مرکز دید خود لکه ای سیاه می بیند.

در مرکز شبکیه، macula lutea قرار دارد که به رنگ زرد دیده می شود. لوتئین و زی زانتین رنگدانه های مسئول ایجاد رنگ زرد macula می باشند.

لوتنئین و زی زانتین (Xeaxanthin) با 2 روش می توانند سلامت چشم را تامین کنند

آنتی اکسیدان بوده و از چشم در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کنند.

به عنوان رنگدانه های چشم، در فیلتراسیون از جمله کاهش شدت نور، افزایش کنتراست و حفظ سلامتی چشم نقش ایفا می کنند.

منبع تامین لوتئین و زی زانتین (Xeaxanthin)

این دو ترکیب در سبزیجات (بخصوص اسفناج)، زرده تخم مرغ، کیوی، انگور، آب پرتقال، ذرت و کدو سبز یافت می شود. در مکمل ها، لوتئین و زی زانتین (Xeaxanthin) از گل همیشه بهار (Marigold flowers) تهیه می شود.

محافظت از چشم ها

از جمله فواید مهم مصرف لوتئین ، پیشگیری و درمان عارضه آب مروارید و پیر چشمی  می باشد که هر دو در سنین بالا در انسان ها عارض می شود. لوتئین با به همراه داشتن ) zeaxanthin که یک کاروتنوئید دیگر است) رنگدانه زرد چشم را تشکیل میدهد و باعث جذب نور آبی و اشعه ماوای بنفش خورشید که جزء مضر و آسیب رسان نور خورشید است باعث کاهش تاثیر اکسیدان ها می شوند. عواملی که اثر تخریبی اکسیدانها را بر روی سلولها افزایش می دهند مانند سیگار،آلودگی هوا، قرار گرفتن طولانی در معرض نور و برخی بیماری ها. همچنان محققان در حال اثبات این هستند که عملکرد آنتی اکسیدانی لوتئین جهت محافظت از چشم ها در مقابل مضررات اکسیداتیو تحریک شده توسط نور، به شدت تاثیرگذار است.

نتایج جامع ترین بررسی در رابطه با تاثیر مکمل های غذایی در پیشگیری از پیشرفت دژنراسیون ماکولا (AMD) بر روی بیش از 5000 بیمار نشان داد مصرف این مکمل ها احتمال پیشرفت دژنراسیون ماکولا را می تواند تا 25% در مراحل متوسط تا پیشرفته بیماری کاهش دهد.

با توجه به اینکه دژنراسیون ماکولا درمان دارویی یا جراحی ندارد این میزان تاثیر چشمگیر و قابل توجه است. این مطالعه به نام AREDS (مخفف Age-Related Eye Disease Study) در سال 2001 مکمل مولتی ویتامین  AREDS را معرفی کرد. اما به علت ارتباط ترکیبات حاوی بتاکاروتن با افزایش ریسک سرطان ریه در افراد سیگاری و عوارض جانبی خفیف بر معده ناشی از دوز بالای روی در فرمولاسیون اصلی AREDS، در سال 2013 پس از بررسی های بیشتر ترکیب جدیدی به نام AREDS2 معرفی شد که در آن لوتئین و زیگزانتین جایگزین بتاکاروتن شد و مصرف این مولتی ویتامین 18% ریسک پیشرفت دژنراسیون ماکولا را کاهش داد.